19 August 2019

Version date: 2019-08-22

#woii #herdenken #gedenken #nadenken #slachtoffers #victims #militairen

⇒ Deel 2

Bastiaans Carol Wilhelm en tinus guit
Figure 1. C.W. (Bas) Bastiaans (opa) met P. (Tinus) Guit

"Werkelijk begrip van de geschiedenis bereik je alleen door oog in oog te staan met de mensen van vroeger"

Data, periodes en daarmee samenhangende vergeten gebeurtenissen, zijn bij de Nationale Herdenking van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië al decennia lang onderwerp van discussie.

Daarmee samenhangend de aantallen slachtoffers. 'Wie worden er eigenlijk precies herdacht?'

"Slachtoffer is een persoon die een schokkende gebeurtenis (buiten de gebruikelijke menselijke ervaring) heeft meegemaakt, daarvan getuige is geweest of erover gehoord heeft en daarbij is gedood of gewond en/of benadeeld, en/of daarop met een intens gevoel van machteloosheid en intense angst heeft gereageerd. Het gaat om normale reacties op een abnormale gebeurtenis waarbij de eigen beleving van het slachtoffer voornamelijk de impact van de gebeurtenis bepaalt".
— https://nl.wikipedia.org/wiki/Slachtoffer

De tweede Wereldoorlog in de Pacific is niet begonnen bij de inval van de Japanners in '42 in Nederlands-Indië. Enkele feiten:

  • De Japanners hebben op 7 december 1941 Pearl Harbor gebombardeerd

  • Zijn eind 1941 Sarawak (noordelijk Borneo) binnengevallen

  • Zoals bekend hadden ze 10 jaar daarvoor Shanghai al veroverd en werden

  • in 1937 200.000 Chinezen in Nanjing [1] op brute wijze vermoord

  • Sommige Japanners zeggen dat de oorlog is begonnen in 1931 met de bezetting van Mantsjoerije, het noordoostelijk deel van China

Tellen die periodes niet mee bij herdenkingen?

Militaire en burger slachtoffers in de Pacific regio

Het aantal militaire en burger slachtoffers in de Pacific regio is enorm: rond 36.000.000. Anders gezegd: 50% van alle slachtoffers in de tweede wereldoorlog [2]

Table 1. Casualties in the Pacific War
Nation Killed/missing Wounded Prisoners of war Civilian deaths

Australia

9470

13997

21726

China

4.000.000

3.000.000

18.000.000

India [3]

6860

24.000

68.890

2.000.000

Japan

1.740.000

94.000

41.440[4]

393.400

Netherlands East Indies

8.498

42.233

4.000.000

Philipines

1.000.000

United Kingdom

5.670

12.840

50.016

United States

11.606

253.142

21.580

Blank entries indicate that estimates are unavailable, but the numbers likely are small
KNIL 47 Palembang
Figure 2. KNIL-militairen Inf X 'Gadjah Merah' op 14 februari 1942.

Op basis van deze enorme aantallen is het voor een land als Nederland, met een decennia lang verleden in de regio, lastig te verklaren waarom er zo weinig aandacht wordt besteed aan de geschiedenis van WOII in 'de Oost'.

En de daarmee samenhangende Nationale Herdenking van 'álle slachtoffers van de Japanse bezetting van Nederlands-Indië'. Waaronder Amerikanen, Britten, Gurka’s, Australiërs en KNIL Indonesiërs [5].

Vòòr 1945 gevallen militaire en burger slachtoffers NEI

De UN rapporteert dat er in totaal 4 miljoen mensen gestorven zijn door honger en dwangarbeid tijdens de Japanse bezetting van Nederlands-Indië, waaronder 35.000 niet geïnterneerde Europeanen. Naar schatting zijn er ~ 14.800 van 100.000 geïnterneerde Europese burgers omgekomen in Japanse kampen [6]. Veel japanse stukken / kamp-administratie zijn verloren gegaan. Hierdoor zijn exacte aantallen niet te geven.

In tabel 1 zijn de aantallen militaire (KNIL) en burgerslachtoffers in Nederlands-Indië opgenomen, gevallen vòòr augustus 1945.

Table 2. Slachtoffers in NEI
Nation Army Killed/ missing Army Prisoners of war Civilian deaths

Netherlands East Indies

8.498a,b

42.233b

4.000.000c

  1. Exclusief militaire slachtoffers van de periode tussen 15 augustus 1945 en 1 januari 1963, waaronder het conflict om Nieuw-Guinea in 1962. Totaal 6.177 (Kolonel b.d. J.W. de Leeuw)
    Exclusief slachtoffers van andere landen vgl VS, Engeland, India, Nieuw-Zeeland

  2. Zie tabel 2
    Exclusief POW’s van andere landen vgl VS, Engeland, India, Nieuw-Zeeland

  3. John W. Dower cites a UN report that estimated 4 million famine and forced labor dead during the Japanese Occupation of Indonesia. [7]
    “The total number who were killed by the Japanese, or who died from, hunger, disease and lack of medical attention is estimated at 3,000,000 for Java alone, 1,000,000 for the Outer Islands. Altogether 35,000 of the 240,000 Europeans died; most of them were men of working age.”
    The Dutch Red Cross reported the deaths in Japanese custody of 14,800 European civilians out of 80,000 interned.

Aantal KNIL(-ML) militairen

In Nederlands-Indië werden ~ 70.000 KNIL militairen en 33.000 Indonesische KNIL militairen ingezet, incl. KNIL-ML en dienstplichtigen. [8] [9] [10] [11] [12]

In in december 1941 werden mannen in de leeftijd tussen 18 en 50 jaar voor het overgrote deel gemobiliseerd. Circa 42.000 van hen werden krijgsgevangene gemaakt. Het betrof o.a. Nederlands-Indische, Molukse, Papoea, Timoreze, Torodja (Celebes) en Menadonese KNIL soldaten.

Het hogere kader binnen het KNIL was van meet af aan overwegend ‘Europees’.

De KNIL Indonesiërs werden ingezet buiten hun regio van herkomst. Deze maatregelen verraden het besef dat het niet vanzelfsprekend was om tegen je eigen landsmensen te vechten, noch te allen tijde de belangen van de kolonisator te verdedigen. [9]

Slachtoffers KNIL en Marine

Hoeveel soldaten zijn gesneuveld tijdens de Japanse aanval, is mij niet bekend. Ik heb ook geen goede cijfers van het aantal slachtoffers bij de KNIL-ML.
Er is een redelijke concensus over het aantal krijgsgevangenen en het aantal slachtoffers bij diverse legeronderdelen.

Table 3. POW NEI < aug. 1945
Geinterneerden Totaal Omgekomen

Koninklijke Marine

3.847

648

KNIL

36.869

7.552

KNIL hulpcorpsen

1.517

300

Totaal

42.233

8.498


Updates

Als experiment heb ik data en documenten die voor vervolgen zullen worden gebruikt op Github geplaatst.

Het plan is om aanvullende documenten te maken met aantal slachtoffers voor en na augustus 1945.

Afkortingen

O.D.O.

Nederlandse Opsporingsdienst Overledenen (ODO).
In december 1945 opgerichte organisatie was belast met het verzamelen van betrouwbare gegevens over alle Nederlanders en Nederlandse onderdanen die na 7 december 1941 waren overleden of werden vermist. Helaas is van het O.D.O.-archief zeer weinig bewaard gebleven.

ML-KNIL

Militaire Luchtvaart afdeling van het Koninklijk Nederlands Indisch Leger

KNIL

Koninklijk Nederlands-Indisch Leger

NEI

Netherlands East Indies


1. The Nanjing Massacre or Rape of Nanjing was an episode of mass murder and mass rape committed by Imperial Japanese troops against the residents of Nanjing (Nanking), then the capital of China, during the Second Sino-Japanese War. Soldiers of the Imperial Japanese Army murdered Chinese civilians and disarmed combatants and numbered an estimated 40.000 to over 300.000 and perpetrated widespread rape and looting.
2. The Pacific War Online Encyclopedia http://www.pwencycl.kgbudge.com/C/a/Casualties.htm
3. Includes only losses in ground combat.
4. Prior to 15 August 1945.
5. American-British-Dutch-Australian Command - https://en.wikipedia.org/wiki/American-British-Dutch-Australian_Command
9. Het KNIL 1936-1942 in cijfers en beeld - http://indisch-anders.nl/het-knil-1936-1942-in-cijfers-en-beeld/
10. Passie voor onze veteranen? Een onderzoek naar berichtgeving over veteranen in de Nederlandse gedrukte media https://sd4590ec8c291c560.jimcontent.com/download/version/1503849330/module/11957085722/name/Jongh%2C%20S..pdf
11. Belanda Hitam; In 1936 bereikte het aantal inlandse KNIL-soldaten 33 duizend mensen of ongeveer 77%. Bron: https://translate.google.com/translate?sl=id&tl=nl&u=https%3A%2F%2Fwww.eramuslim.com%2Fsuara-kita%2Fsuara-pembaca%2Fbelanda-hitam.htm
12. Het KNIL 1936-1942 in cijfers en beeld: in 1929 had maar 20,76% de Europese status (het waren voornamelijk totoks en Indo’s); in 1941, toen uit noodzaak uiteindelijk de dienstplicht voor Indonesiërs was ingesteld, moeten het er percentueel nog minder zijn geweest. Het hogere kader was van meet af aan overwegend ‘Europees’, de Indonesiërs werden ingezet buiten hun regio van herkomst; deze maatregelen verraden het besef dat het niet vanzelfsprekend was om tegen je eigen landsmensen te vechten, noch te allen tijde de belangen van de kolonisator te verdedigen, en die simpele waarheid wreekte zich toen de oorlog een feit was: velen ‘deserteerden’. http://indisch-anders.nl/het-knil-1936-1942-in-cijfers-en-beeld/